ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ 2015 – ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ (τελευταία ενημέρωση 03-07-15)
- Προθεσμία υποβολής των φετινών δηλώσεων
Ο νόμος που ισχύει αυτή τη στιγμή μιλάει για προθεσμία υποβολής δηλώσεων των φυσικών προσώπων από την 1η Φεβρουαρίου κάθε έτους έως και την 27η Ιουλίου με ηλεκτρονικό τρόπο.
Το σύστημα Taxis βέβαια άνοιξε στα μέσα Μαΐου με πολλά προβλήματα, τα οποία λύθηκαν στα τέλη του ίδιου μήνα.
- Εξαιρέσεις από την ηλεκτρονική υποβολή φορολογικής δήλωσης
Υπάρχει καθολικότητα της ηλεκτρονικής υποβολής από όλους ανεξαιρέτως τους φορολογούμενος και μόνο για τους αποβιώσαντες προβλέπεται η χειρόγραφη υποβολή της δήλωσής τους από τους κληρονόμους τους.
- Η φορολογία των φυσικών προσώπων – Κλίμακα φορολογίας εισοδήματος
Η φορολογία των φυσικών προσώπων δεν είναι ενιαία φέτος, αλλά έχει τις τρεις μεγάλες κατηγορίες:
Α) Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι οι οποίοι φορολογούνται κλιμακωτά και έχουν έμμεσο αφορολόγητο στα 9.500 ευρώ.
Β) Οι έχοντες εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα οι οποίοι χωρίζονται στις τρεις κάτωθι υποκατηγορίες:
1) Τις ατομικές επιχειρήσεις που φορολογούνται επί των καθαρών κερδών τους με 26% για τα πρώτα 50.000 ευρώ και 33% για το υπερβάλλον ποσό.
2) Τους έχοντες αγροτικά εισοδήματα που φορολογούνται επί των καθαρών κερδών τους με 13%.
3) Τους αμειβόμενους με μπλοκ παροχής υπηρεσιών – που είναι έχοντες ατομική επιχείρηση αλλά στην πράξη είναι μισθωτοί με έναν κύριο ή αποκλειστικό εργοδότη και οι οποίοι φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών επί των συνολικών τους εσόδων αφαιρουμένων μόνο των ασφαλιστικών τους εισφορών (Για να τύχουν αυτής της ιδιότυπης φορολόγησης θα πρέπει να συντρέχουν συγκεκριμένα κριτήρια).
Γ) Οι έχοντες εισοδήματα από κεφάλαιο οι οποίο χωρίζονται στις ακόλουθες 2 υποκατηγορίες.
1) Στους έχοντες εισοδήματα από τόκους, δικαιώματα και μερίσματα οι οποίοι φορολογούνται με ποσοστό 15% για τόκους, 20% για δικαιώματα και 10% για τα μερίσματα.
2) Στους έχοντες εισόδημα από ακίνητη περιουσία (ενοίκια, τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση ακινήτων) οι όποιοι φορολογούνται με 11% για τα πρώτα 12.000 και 33% για το υπερβάλλον ποσό.
Στα παραπάνω να μην ξεχνάμε την εισφορά αλληλεγγύης που επιβάλλεται στα συνολικά εισοδήματα (φορολογηθέντα ή αφορολόγητα) με τον εξής τρόπο: 0% για συνολικό εισόδημα έως 12.000, 1% για εισοδήματα από 12.000 – 20.000, 2% για εισοδήματα από 20.000 – 50.000, 3% για εισοδήματα από 50.000 έως 100.000 και 4% για εισοδήματα άνω των 100.000.
- Αποδείξεις (κωδ. 049 της δήλωσης)
Αποδείξεις που αφορούν τις γνωστές οικογενειακές δαπάνες απαιτούνται και στην φετινή δήλωση για τους έχοντες εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες ή συντάξεις – όχι για όσους έχουν εισοδήματα από άλλες πηγές. Αναφέρω εν συντομία ότι μιλάμε για όλες τις αποδείξεις δαπανών που είχε ένα νοικοκυριό στη διάρκεια του 2014 – όπως δαπάνες για σούπερ μάρκετ, εστιατόρια, καύσιμα, ρούχα, παπούτσια, ενώ δεν περιλαμβάνονται στις αποδείξεις αυτές όσες δίνουν κάποια φοροαπαλλαγή που θα τις δούμε στη συνέχεια, τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ, τα εισιτήρια, και αποδείξεις που αποτελούν τεκμήρια τις οποίες επίσης θα τις δούμε στη συνέχεια.
Το ελάχιστο ποσό των αποδείξεων δαπανών που απαιτείται να προσκομισθούν, ορίζεται στο 10% του εισοδήματος του φορολογούμενου που δηλώθηκε με την εμπρόθεσμη δήλωσή του και μέχρι του ποσού των 10.500 ευρώ.
- ΠΡΟΣΟΧΗ: Αν δεν δηλωθούν οι αποδείξεις που απαιτούνται, επιβαρυνόμαστε με πρόσθετο φόρο ίσο με 10% πάνω στη διαφορά αποδείξεων που θα έπρεπε να δηλώσουμε με όσες δηλώσαμε. Τονίζω τη σημασία της εμπρόθεσμης δήλωσης γιατί μια δήλωση που υποβάλλεται εκτός των νομίμων προθεσμιών, είτε έχει αναγραφεί ο σχετικός κωδικός των αποδείξεων είτε όχι, είναι το ίδιο πράγμα, δεν λαμβάνεται υπόψη ο συμπληρωμένος κωδικός και φανταστείτε ακόμα και δηλώσεις που θα ήταν αφορολόγητες θα έχουν σημαντική επιβάρυνση φόρου ίση με 22% επί του ποσού των επιπλέον αποδείξεων που έπρεπε να υποβάλλουν.
- Φοροαπαλλαγές και μειώσεις φόρου
Υπάρχουν τρείς κατηγορίες φοροαπαλλαγών για τις φετινές φορολογικές δηλώσεις, οι δωρεές σε δημόσιο ή κοινωφελή ιδρύματα και ΝΠΔΔ, οι δαπάνες για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη καθώς και οι φαρμακευτικές δαπάνες και μια φοροαπαλλαγή για τους έχοντες αναπηρία με ποσοστό 67% και πλέον.
1. Αναπηρία (κωδ. 001-002, 905-906, 913-914 της δήλωσης)
Όσοι φορολογούμενοι έχουν αναπηρία τουλάχιστον 67% ή φορολογούμενοι που έχουν ανάπηρο προστατευόμενο μέλος της οικογένειάς τους με το ίδιο ποσοστό, έχουν μια φοροαπαλλαγή (μείωση φόρου) της τάξεως των 200 ευρώ. Για φορολογούμενους με αναπηρία 80% και πλέον υπάρχει απαλλαγή φορολογίας για μισθούς και συντάξεις που λαμβάνουν από το φόρο εισοδήματος. Για όσους έχουν βαριά κινητική αναπηρία >80% υπάρχει επιπλέον απαλλαγή και από την εισφορά αλληλεγγύης. Αν η αναπηρία δεν υπάρχει στο αρχείο του Υπουργείου Οικονομικών και η δήλωση βγει για έλεγχο, δείτε την πρόσφατη σχετική ΠΟΛ 1132 / 25-06-15.
2. Ιατρική, νοσοκομειακή περίθαλψη, φαρμακευτικές δαπάνες (κωδ. 051-052 της δήλωσης)
Για τις δαπάνες για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη καθώς και φαρμακευτικές δαπάνες δικαιούμαστε μείωση φόρου σε ποσοστό 10% επί των δαπανών αυτών η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τις 3.000 ευρώ. Προσοχή, για να ισχύσει η φοροαπαλλαγή αυτή το ποσό στους κωδικούς αυτούς πρέπει να είναι ανώτερο του 5% του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματος.
3. Ασφαλιστικές εισφορές υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις (κωδ. 351-352 της δήλωσης)
Ασφαλιστικές εισφορές μελών μη προσωπικών εταιρειών (ΙΚΕ, ΕΠΕ, ΑΕ) – ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ ή σε κάποιο άλλο ταμείο επαγγελματιών καθώς και οι εισφορές των αυτοασφαλισμένων με την προϋπόθεση ότι το ποσό αυτό των ασφαλιστικών εισφορών δεν έχει εκπτεστεί ως έξοδο από τα έξοδα ατομικής ή προσωπικής εταιρείας. Το ποσό των εισφορών αυτών εκπίπτει από το συνολικό φορολογητέο εισόδημα.
4. Δωρεές στο δημόσιο ή σε κοινωφελή ιδρύματα συνολικού ποσού άνω των 100 ευρώ. (κωδ. 351-352 της δήλωσης)
Η φοροαπαλλαγή αυτή λειτουργεί ομοίως με τον κωδικό 051 των ιατροφαρμακευτικών δαπανών.
- Υποβολή δήλωσης υποχρεωτικά για όσους έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους;
Μόνο στην περίπτωση που δεν είναι προστατευόμενα μέλη (φοιτητές, στρατευμένοι κτλπ, άνεργοι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ με συγκεκριμένα ηλικιακά όρια) ή όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα οι ίδιοι. Ο πίνακας 8 της δήλωσης είναι κατατοπιστικός στις σύντομες οδηγίες του. - Κάτοικοι εξωτερικού και πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας.
Οι κάτοικοι εξωτερικού, που αποκτούν πραγματικό εισόδημα υποχρεούνται να υποβάλλουν δηλώσεις παρότι απαλλάσσονται από τα τεκμήρια διαβίωσης (όταν δεν έχουν πραγματικό εισόδημα). Επίσης, οι περισσότεροι από τους κατοίκους εξωτερικού, υποχρεούνται να υποβάλλουν στην αρμόδια εφορία κατοίκων εξωτερικού πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας επισήμως μεταφρασμένο – αλλά αυτό θα πρέπει να το κουβεντιάσουν με τους λογιστές τους.
- Μετοχές και φορολογική δήλωση (από τις σημαντικές αλλαγές της φετινής δήλωσης)
Με την προϋπόθεση ότι μιλάμε για μετοχές εισηγμένες σε χρηματιστήριο εγχώριο ή του εξωτερικού και ότι η συμμετοχή στην εισηγμένη εταιρεία είναι κάτω του 0,5% της συνολικής της κεφαλαιοποίησης, αντιμετωπίζουμε την αγορά, πώληση και το κέρδος από πώληση μετοχών ως εξής:
1) Στους κωδικούς 743-744 αναγράφουμε το ποσό για αγορά εισηγμένων μετοχών μέσα στο 2014 (καθώς και όλα τα έξοδα αγοράς). Το ποσό σε αυτούς τους κωδικούς είναι τεκμήριο.
2) Στους κωδικούς 781-782 το ποσό που εισπράχθηκε από πώληση εισηγμένων μετοχών αφαιρουμένων των εξόδων και του φόρου πώλησης και επίσης αφαιρουμένου του κέρδους (αν υπάρχει) από την πώληση αυτή. Το ποσό σε αυτούς τους κωδικούς δικαιολογεί τεκμήρια και δεν φορολογείται καθώς δεν θεωρείται εισόδημα.
3) Στους κωδικούς 659-660 το καθαρό κέρδος από την πώληση αυτή. Το ποσό σε αυτούς τους κωδικούς είναι μεν αφορολόγητο αλλά συνεκτιμάται στον υπολογισμό της εισφοράς αλληλεγγύης.
Θυμίζουμε επίσης ότι για τα μερίσματα εισηγμένων και μη εταιρειών υπάρχουν οι κωδικοί 291-292, 293-294 της δήλωσης και για ποσά από επιστροφή κεφαλαίου οι κωδικοί 781-782.
- Πληρωμή του φόρου
Η εφάπαξ πληρωμή του φόρου δίδει έκπτωση 2%. Αλλιώς ο φόρος καταβάλλεται σε 3 ισόποσες δόσεις στα τέλη Ιουλίου, Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου αντίστοιχα.
Μεγάλο πρόβλημα υπήρξε σε αρκετούς φορολογούμενους με μοναδικό εισόδημα από τόκους καταθέσεων οι οποίοι φορολογήθηκαν με 26% επί του τεκμαρτού εισοδήματός τους (έβγαινε τεράστιος φόρος με ελάχιστα εισοδήματα μόνο από τόκους ή περιστασιακά εισοδήματα). Το πρόβλημα αυτό λύθηκε νομοθετικά και έχει αλλάξει η εκκαθάριση του τάξις για αυτές τις δηλώσεις – αν κάποιος έχει κάνει κάποιο τέτοιο λάθος πρέπει να κάνει τροποποιητική δήλωση Ε1 για να διορθωθεί το εκκαθαριστικό του.
